23 november 2018: Recente therapieën voor psychose niet allemaal effectief
MCT of metacognitieve training in groepen blijkt voor mensen met een psychotische stoornis niet effectief. De therapie zorgt niet voor afname van wanen en achterdocht en heeft geen effect op denkstijlen. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Bas van Oosterhout.
De suggestie wordt gedaan om cliënten juist te helpen de denkstijlen te onderkennen én er hulpmiddelen bij te bedenken in plaats van ze te veranderen. Daarnaast is in de groepsgerichte aanpak te weinig ruimte voor het individu: een meer gepersonaliseerde aanpak is van groot belang. Een andere therapie voor stemmenhoorders, genaamd COMET, blijkt wel effectief. De insteek die gericht is op het uitvergroten van een positief gevoel door lichaamshouding, zelfspraak en verbeelding leidt tot een afname van depressieve klachten bij deze cliënten.
Jumping to conclusions
Cliënten met een psychotische kwetsbaarheid hanteren bepaalde denkstijlen die soms maken dat de klachten voortduren of verergeren. Een voorbeeld hiervan is ‘jumping to conclusions’, waarbij men op basis van (te) weinig informatie al vaak voortijdig conclusies trekt. In de groepstraining leren de cliënten deze denkstijlen te herkennen, leren zijn de negatieve impact ervan te onderkennen en wordt gestreefd naar het beïnvloeden van de denkfouten.
Voldoende kritisch?
De resultaten van het onderzoek Van Oosterhout sluiten aan bij een belangrijke maatschappelijke discussie die betrekking heeft op effectiviteit van behandelingen. De groepsgewijze MCT was al wijdverspreid zonder dat hier overtuigende evidentie voor was. Uit zijn onderzoek blijkt nu dat het niet voldoende werkt. Van Oosterhout: “Dit roept de vraag op in hoeverre we nieuwe behandelstrategieën gaan implementeren met het risico dat ze niet werkzaam zijn. Zijn we nog wel voldoende kritisch? Of zijn we blij met ieder nieuw aanbod?”
Meer informatie over het proefschrift in DARE